Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 13. Büyükelçiler Konferansı’nda konuştu: (2)
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye‘nin Ege ve Doğu Akdeniz’de “ne yaparsam yanıma kar kalır” anlayışıyla yapılan hesapları bozduğunu belirterek “Haklarımızın gasbedilmesine seyirci kalsak, on yıllarca sürecek yeni çekişme ve hatta çatışma ortamı doğacaktı. Tesirli önlem aldık. Bölgede bize karşın iş yapılamayacağını göstermiş olduk.” dedi.
Çavuşoğlu, Ankara’da düzenlenen 13. Büyükelçiler Konferansı’nın açılışında konuştu.
Türkiye‘nin dünyanın en geniş beşinci temsil ağına sahip olduğunu söyleyen Çavuşoğlu, son Büyükelçiler Konferansını salgın şartlarında çevrim içi düzenlediklerini hatırlattı.
Çavuşoğlu, global salgın periyodunda dünyanın her köşesindeki Türk vatandaşlarının yanında durduklarını, bunun gururunu ve tecrübesini taşıdıklarını tabir etti.
Kovid-19 salgını devrinde Cumhuriyet tarihinin en büyük tahliye operasyonuyla yurt dışındaki Türk vatandaşlarını Türkiye
Dışişleri ailesi olarak aile yakınları ve arkadaşlarının da ortalarında bulunduğu birçok sevdiklerini global salgına kurban verdiklerini tabir eden Çavuşoğlu, Türkiye‘nin St. Petersburg Başkonsolosu Mehmet Ferhan Yorulmaz ve AB Daimi Temsilciliği çalışanı Ahmet Eğri’yi, kısa mühlet evvel de Podgoritsa Büyükelçisi Songül Ozan’ın eşi Murat Sencer Ozan’ı bu süreçte kaybettiklerini anımsattı ve hayatını kaybedenler için Allah’tan rahmet, ailelerine ve sevdiklerine sabır diledi.
Çavuşoğlu, 2022’nin birçok açıdan Türk dış siyasetinde bir “Doğrulanma Yılı” olarak kayda geçtiğini söyleyerek şöyle devam etti:
“Kritik dönemeçlerde yaptığımız tespitlerin ve bunun üzerine inşa ettiğimiz siyasetlerin doğruluğu giderek daha açık halde görülüyor. Büyükelçiler Konferansı’ndaki konuşmalarımızda, son yıllarda dünyanın ve etrafımızın bir gül bahçesi olmadığını anlatıyorduk. Buna karşı stratejimizin, evvel olumsuz yönelimleri durdurmak, bu biçimde ortaya çıkan fırsatları da pahalandırmak olduğunu söylemiştik. Bunu yaparken farklı güç ögelerini birlikte kullanmak gerektiğinin altını çizmiştik. Sayın Cumhurbaşkanımızın (Recep Tayyip Erdoğan) ve ardındaki ulusal iradenin getirdiği güçlü liderliğin ehemmiyetini en öne koymuştuk. Türkiye‘nin tek bir bölgesi olmadığının, farklı havzalardan oluşan, farklı dinamiklere sahip bir kavşakta olduğumuzun bilincindeydik. Etrafımızda farklı sınamaların, menfaatlerin, ittifakların, çabaların eş vakitli yaşandığını; Türk diplomasisinin de makul refleksleri devlet deneyimi olarak geliştirdiğini belirtiyorduk.”
Sefirlik yapmış olan şair Yahya Kemal’in “kökü mazide olan ati” olmanın Türk diplomasisinin temel vasfı olduğunu bildiklerini lisana getiren Çavuşoğlu, “Buna nazaran, yenilikçiliği, geleneklerimizle çatışan değil, esaslı Türk diplomasisinin geleceğe taşınmasında anahtar bir temel özellik olarak konumlandırmıştık. Kökü bizde olup da günümüzde geliştirilmesi gereken temel yetenekler ortasında arabuluculuk, dijitalleşme ve stratejik öngörünün altını çizmiştik. Bu sayede, diplomasimizin araçlarını çeşitlendirmemiz gerektiğini belirtmiş ve yeni ögeleri dağarcığımıza eklemiştik. Türkiye Cumhuriyeti, dünyanın krizlerle uğraştığı bir devirde, teşebbüsçü ve insani dış siyasetimiz sayesinde, yıllar uzunluğu konuşulacak başarılara ve diplomasimizi kozmik kılan araçlara kavuştu.” diye konuştu.
Çavuşoğlu, Antalya Diplomasi Forumu’yla fikirleri uzaktan izleyen değil, zihinleri buluşturan, global ölçekte etkin bir “katılımcı diplomasi” modelini muvaffakiyetle oluşturduklarını, arabuluculuk konusunda bir marka bedeli oluşturmak üzere, mevcut teşebbüsleri çeşitlendirdiklerini ve yine ömür kazandırdıklarını kaydetti.
Türkiye’nin Avrupa Birliği stratejik amacına paralel olarak Tekrar Asya ile programlı bir dış politikayı bu kilit kıtada somut aksiyon planlarıyla uygulamaya soktuklarını belirten Çavuşoğlu, Yüksek Seviyeli Stratejik İş Birliği Sistemler sayısını en son Kolombiya ile 28’e çıkardıklarını aktardı.
Çavuşoğlu, üçlü ve dörtlü iş birliği süreçlerini çeşitlendirmeye devam ettiklerini, son olarak haziranda Türkiye-Azerbaycan-Kazakistan sürecini birinci kez “Üçlü Dışişleri ve Ulaştırma Bakanları” formatında topladıklarını, geçen hafta ise, Azerbaycan ve Özbekistan ile bu kere Ticaret ve Ulaştırma Bakanlarının da iştirakiyle yeni bir formatta buluştuklarını lisana getirdi.
“Daha adil bir dünya sisteminin bayraktarlığını yapıyoruz”
Türkiye’nin çok taraflılık konusundaki araçlarını faal olarak kullandığını söz eden Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler (BM), İslam İşbirliği Teşkilat, NATO, AGİT, G20, MIKTA ve Türk Devletleri Teşkilatı üzere tüm çok taraflı platformlarda teşebbüsleriyle fark yarattığına vurgu yaparak şöyle devam etti:
“Sayın Cumhurbaşkanımızın “Dünya 5’ten Büyüktür” düsturuyla daha adil bir dünya sisteminin bayraktarlığını yapıyoruz. Hepsini, dogmatik değil teşebbüsçü, prensipsiz değil insani dış siyaset olarak kurguladık. Yani biz bu vatanın bağrından çıkan, alanda ve masada güçlü, yerli ve ulusal bir dış siyasetle “akil, adil ve müşfik” olduk. Sonuç öngördüğümüz üzere oldu. Türk dış siyaseti bu temeller üzerinde yükseldi. Türk diplomasisi, dünya televizyonlarından naklen yayımlanan muvaffakiyetlerini, tekrar bunlar üzerinden sağladı. Antalya ve İstanbul’da kolaylaştırıcı-arabulucu olarak Ukrayna-Rusya görüşmelerine konut sahipliği yapmamız bunun sonucu. Global besin krizinin tahlili için Ukrayna tahılının ihracı konusunda İstanbul mutabakatı ve böylesine kıymetli bir mutabakatın uygulamaya geçirilmesi bunun sonucu. Bu gelişmeler diplomasimizin global vitrini oldu.”
Çavuşoğlu, Türkiye’nin Ege ve Doğu Akdeniz siyasetine da değindiği konuşmasında “Ege’de ve Doğu Akdeniz’de, ‘ne yaparsam yanıma kar kalır’ anlayışıyla yapılan hesapları bozduk. Haklarımızın gasbedilmesine seyirci kalsak, on yıllarca sürecek yeni çekişme ve hatta çatışma ortamı doğacaktı. Tesirli önlem aldık. Bölgede bize karşın iş yapılamayacağını göstermiş olduk. Türkiye’nin ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) güç denklemlerinden dışlanmasına set çektik. Bize karşı kurulan oyunları sismik araştırma ve sondaj faaliyetlerimizle ve 2019 Libya anlaşmamızla bozduk. Kıta sahanlığımızın hudutlarını belirledik. Artık bizi de içerecek alternatifler aranmaya başlandı. Ortaya koyduğumuz tekliflerle bu dinamiği somutlaştırmak için KKTC’yle birlikte harekete geçtik.” tabirlerini kullandı.
“Sınırlarımızın ötesinde 4 bin kilometrekareyi teröristlerden temizledik”
Türkiye’nin hudut ötesine yürüttüğü terörle gayret harekatlarına aktif diplomasi takviyesi verdiklerini kaydeden Çavuşoğlu, “Suriye’nin ve Irak’ın toprak bütünlüğü bakımından bu harekatların büyük ehemmiyeti vardı. Sonlarımızın ötesinde 4 bin kilometrekareyi teröristlerden temizledik, 515 bin 713 kişinin buralara geri dönmesi mümkün oldu. Biz bunu yapmasak ne DEAŞ temizlenirdi ne PKK/PYD/ YPG. İki ülkenin (Irak-Suriye) toprak bütünlüğü ne olurdu, düşünmek bile istemiyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
Eleştirilere karşın Libya’da BM tarafından tanınan yasal idaresi desteklediklerini söyleyen Çavuşoğlu, “Halbuki yapmasak bugün Libya’nın çok ötesine taşacak jeopolitik tesir ve hatta insani yıkım yaşanacaktı. Tespitimiz doğruydu, siyasetimiz doğruydu.” halinde konuştu.
(Sürecek)
